روز دوشنبه 2 خردادماه جاری بیستمین جلسه از سلسه نشست های انجمن ترویج زبان و ادبیات فارسی با موضوع «سنجش و ارزیابی مهارت های زبانی فارسی» با حضور دکتر شراره خالقی زاده، مسئول سنجش و ارزیابی مرکز فردوسی، و علاقه مندان این حوزه بصورت مجازی و از طریق ادوبی کانکت برگزار شد.

در این جلسه دکتر خالقی‌زاده با اشاره به تعاریف مختلف اصطلاحات «ارزشیابی، آزمون، اندازه گیری، سنجش»، آزمون را روش ارزیابی دانش، توانش، توانایی و کنش یک فرد در زمینه بخصوص دانست و سنجش در مقایسه با آزمون و اندازه گیری مفهوم گسترده تری دارد و به فرایندی گفته می شود که در خصوص برنامه درسی و سیاست های آموزشی اطلاعات مورد نیاز را جمع آوری می کند. وی به یکی از تفاوت‌های میان سنجش، اندازه گیری و آزمون اشاره کرد که اندازه گیری و آزمون با کمیت سرو کار دارند اما نتیجه سنجش علاوه بر کمیت ، بصورت توصیفی هم گزارش می شود.

دکتر خالقی زاده با توجه به تاریخچه آزمون های زبان از سال 1950 تا کنون به انواع آزمون ها از جمله آزمون های معلم ساخته و آزمون های استاندارد اشاره کرد و مراحل آماده سازی یک آزمون را تعیین هدف و شکل آزمون، تعیین محتوا، آماده سازی سوالات، بررسی و آزمون آزمایشی قبل از امتحان اصلی و بررسی آزمون پس از برگزاری دانست. وی افزود: پس از تهیه جدول طرح آزمون و انتخاب نوع سوالات توجه به چند نکته ضروری است از جمله: پایه سوال دارای معنی کامل و واضح باشد و در صورتی می‌توان از فرم منفی سوال استفاده کرد که موضوع مورد سوال از اهمیت بالایی برخوردار باشد و از آنجایی که آزمون سازی یک کار تخصصی و گروهی است سوالات باید توسط مسئول بازبینی مورد ارزیابی قرار گیرد تا اشکالات احتمالی آن اصلاح شود.

دکتر خالقی زاده پنج معیار اساسی برای کارآمدی یک آزمون را معرفی کرد که از جمله معیارهای اساسی آن عبارت است از: کاربرد پذیری، پایایی، روایی، واقعی بودن و واش بک (تاثیر آزمون بر فرایند یادگیری و یاددهی)  و از جمله عوامل موثر بر پایایی یک آزمون یادگیرنده، ارزیاب، شرایط برگزاری و کیفیت برگه های امتحان هستند. وی در ادامه با بررسی ارزیابی مهارت های چهارگانه، شنیدن، خواندن، صحبت کردن و نوشتن به انواع آزمون های پیشرفت تحصیلی مرکز فردوسی اشاره کرد که آزمون تعیین سطح زبان فارسی، پیشرفت تحصیلی و آزمون بسندگی زبان فارسی در این مرکز برگزار می شود و ساختار آزمون بسندگی زبان فارسی از آزمون تافل گرفته شده است.

بخش پایانی این نشست پرسش و پاسخ بود که شرکت کنندگان سوالات خود را در این زمینه مطرح کردند و دکتر خالقی زاده به آنها پاسخ داد.